Przedsiębiorcy, menadżerowie, właściciele firm i wspólnicy podmiotów gospodarczych w obliczu możliwości sprzedaży przedsiębiorstwa, zastanawiają się, ile jest warty ich biznes? Istnieje kilka kluczowych elementów, które należy wziąć pod uwagę przy wycenie spółki i przedsiębiorstwa.
Teoria wyceny wskazuje na dwa podstawowe źródła generowania wartości podmiotów gospodarczych: jedno wynika z posiadanego majątku drugie z generowanych dochodów (środków pieniężnych). Wycena spółki z tego względu najczęściej jest realizowana albo metodą majątkową albo metodą dochodową.
Generalnym założeniem metody majątkowej jest wycena wszystkich składników majątku przedsiębiorstwa, również tych niematerialnych, nieujawnionych w księgach rachunkowych spółki i pomniejszenie tej wartości o sumę wszystkich zobowiązań obciążających przedsiębiorstwo. Również tych zobowiązań, które dotąd nie powstały, ale istnieje mniejsze lub większe ryzyko ich zaistnienia. Takie podejście do wartości opiera się na założeniu, że spółka jest warta tyle co suma wartości jej aktywów, pomniejszona o wartość obciążeń. Istotnym ograniczeniem takiego podejścia do wyceny jest często brak możliwości zidentyfikowania wszystkich posiadanych własności intelektualnych i rzetelnego oszacowania ich wartości.
Drugie podejście, podejście dochodowe zakłada, że wartość spółki (jej kapitałów własnych) wynika z generowanych środków pieniężnych dla jej właścicieli. Wycena spółki metodą dochodową – ogólnie mówiąc – polega na oszacowaniu prognozowanych przepływów pieniężnych z działalności i pomniejszeniu ich o wartość koniecznych do spłaty zobowiązań i koniecznych do przeprowadzenia inwestycji, które pozwolą utrzymać prognozowane dochody. Szacowana jest wartość obecna przyszłych przepływów, a jej różnica do wartości bieżącej wynika ze stopy dyskontowej która pozwala skorygować ich wartość zgodnie z teorią wartości pieniądza w czasie. Największą wadą tej metod jest oparcie wyceny na prognozowanych przepływach pieniężnych, które nie koniecznie muszą się sprawdzić w rzeczywistości, a w wielu przypadkach bazują na subiektywnych założeniach.
Wyniki wyceny metodą majątkową lub metodą dochodową można zweryfikować metodą porównawczą, która raczej ma charakter pomocniczy. Metoda porównawcza polega na odniesieniu wartości spółki do wartości innych podobnych podmiotów będących przedmiotem transakcji na rynku kapitałowym. Wartość ustala się za pomocą mnożników finansowych ustalanych w relacji wartości do określonych wielkości ekonomicznych np. wyników finansowych. Wycena tą metodą podlega następnie licznym korektom. Słabą stroną tej metody jest często ograniczona porównywalność spółek podobnych.
